کیفیت اعتبار« قصد قربت» در واجبات تعبدی

نویسندگان

حمید مسجد سرایی

چکیده

مطابق تعریف مشهور از واجب تعبدی که «قصد قربت» به عنوان وجه امتیاز این نوع واجب از سایر اقسام آن در نظر گرفته شده است، نحوۀ اعتبار قصد قربت و لحاظ کردن آن در مأمورٌبه، همواره یکی از مهم ترین خاستگاه های اختلاف نظر علمای بزرگ اصول و جولانگاه تضارب آرا و اندیشه های اصولی در این زمینه شده است، به طوری که عده ای به استحالۀ ذاتی اخذ قصد قربت در متعلق امر و عده ای به استحاله بالغیرآن قائل شده اند. در این تحقیق ضمن طرح آرای اندیشمندان اصولی و تطبیق آن با دیدگاه اصولی امام خمینی (ره)، به عنوان یکی از اصولیانی که بیشترین و دقیق ترین مباحث را در این زمینه ارائه کرده است،ادلۀ دیدگاه قائل به استحالۀ ذاتی را ناتمام دانسته ایم و به این نتیجه رسیده ایم که بر خلاف نظر بیشتر اصولیان، از جمله صاحب کفایه و شیخ انصاری، استحاله اخذ قصد قربت در متعلق امر، امر ممکنی است. ارائۀ یک مبنای مشخص در مقام استنباط حکم به منظور تشخیص هرچه دقیق تر مصادیق واجب تعبدی از توصلی، ضرورت هرچه بیشتر این تحقیق را روشن می کند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی آرای فقها در مورد منافات اخذ اجرت با قصد قربت با رویکردی بر دیدگاه امام خمینی(ره)

:یکی از موضوع‌های فقهی که از دیر باز در فقه  مطرح بوده و همزمان با تکامل فقه رشد کرده قاعدة حرمت اخذ اجرت بر واجبات است. از جمله ادله‌ای که موجب حکم به تحریم  اخذ اجرت شده است، ناسازگاری اخذ اجرت با قصد قربت است. این مسأله تأثیر زیادی در بینش فقهی فقیهان دارد تا جایی که بسیاری از آرای  ایشان درباره این قاعده بر محور همین سازگاری  یا ناسازگاری شکل گرفته است. اغلب فقها اخذ اجرت بر واجبات توصل...

متن کامل

چهار دیدگاه مبنایی در ماهیت شناسی اعمال نیابتی از منظر امام خمینی

اعمال نیابتی از رایج ترین اعمال عبادی است. مهم‌ترین مؤلفّة اعمال عبادی، قصد قربت است. از طرفی در دانش فقه، واجبات بدنی به صورت استیجاری و نیابتی انجام می‌گیرد و بسیاری از اوقات هدف نهایی نائب، دستیابی به اجرت است. با این حال از منظر فقه عبادی، اینگونه عبادت صحیح تلقی گشته است. از آنجا که فقه، دانشی قاعده مند است. فقها ناگزیر گشته‌اند که ابتدا به ماهیت شناسی نیابت بپردازند و در مرحلة بعد تحلیل‌ها...

متن کامل

واکاوی تاریخی قاعده ی أخذ أجرت بر واجبات با رویکرد به آراء صاحب عروه

یکی از مباحثی که در بخش مکاسب محرمه­ی فقه شیعه، محل اختلاف شدید آراء فقیهان شیعه می­باشد، مسأله­ی أخذ أجرت بر واجبات است اینکه، آنچه امروز، در ادبیات فقه شیعه، قاعده­ی أخذ أجرت بر واجبات، خوانده می­شود، دارای چه پیشینه­ی تاریخی است؛ چگونه در گذر زمان ولادت یافت، رشد نمود و به قاعده­ای فربه بدل گردید؛ کدام دانشیان فقه شیعه، در این روند، سهیم بودند و تأثیر نهادند و با توجه به جایگاه ویژه­ی صاحب ع...

متن کامل

مذاق شرع در کیفیت و اعتبار

مذاق شرع یا ذوق شارع، از اصطلاحاتى است که در میان فقهاى متأخر و معاصر مطرح شده است. در این مقاله، سعى شده چیستى آن را مشخص کرده، سپس به مستندات و قلمرو آن پرداخته شود تا گستردگى ابعاد آن در ابواب فقهى، معین شود. آن گاه به اعتبار و حجیت آن پرداخته مى‏شود تا گستردگى ابعاد آن در ابعاد فقهى، روشن شود. آن‏گاه اعتبار و حجیت آن بررسى شده، در نهایت، این موضوع ارزیابى مى‏شود تا قوت و ضعف آن مشخص شود و ج...

متن کامل

تأثیر کیفیت سود بر اعتبار تجاری

سود همواره مورد توجه سرمایه­گذاران و سایر ذی‌نفعان شرکت است. در این میان اعتباردهندگان از جمله ذی‌نفعانی هستند که توجه ویژه­ای به سود و کیفیت آن دارند زیرا اعتباردهندگان درصدد ارزیابی وضعیت مشتریان خود بوده و در پی آن هستند تا آنجا که می‌توانند از زیان جلوگیری کنند. کسب اعتبار نیز می­تواند نقش مهمی در سیاست­های تأمین مالی شرکت­ها داشته باشد. لذا در پژوهش حاضر به بررسی رابطة بین کیفیت سود و اعتب...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
پژوهشهای فقهی

ناشر: پردیس فارابی دانشگاه تهران

ISSN 2008-8388

دوره 10

شماره 1 2014

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023